Vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa là câu hỏi khiến nhiều phụ huynh lo lắng khi chăm sóc trẻ nhỏ. Trẻ bị viêm họng có nguy cơ cao mắc viêm tai giữa do cấu tạo hệ Tai – Mũi – Họng, gây ra các biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Cấu tạo Tai – Mũi – Họng ở trẻ và nguy cơ viêm tai giữa
Cấu tạo hệ Tai – Mũi – Họng của trẻ nhỏ là yếu tố chính lý giải vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa. Ở trẻ nhỏ, ống Eustachian – Một phần quan trọng kết nối tai giữa với họng có độ dài ngắn hơn, nằm ngang và hẹp hơn so với người lớn. Chính điều này khiến dịch viêm dễ dàng tràn từ họng qua tai giữa.
Ngoài ra, hệ miễn dịch của trẻ còn yếu, chưa đủ sức chống lại sự lây lan của vi khuẩn và virus. Đây cũng là lý do khiến trẻ dễ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là viêm tai giữa sau khi bị viêm họng.

Vai trò của ống Eustachian trong việc bảo vệ tai giữa
Ống Eustachian đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cân bằng áp suất giữa tai giữa và môi trường bên ngoài, đồng thời giúp dẫn lưu dịch thừa ra khỏi tai giữa. Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ, ống này chưa phát triển hoàn thiện, ngắn và nằm ngang, dẫn đến chức năng dẫn lưu kém hiệu quả.
Khi trẻ bị viêm họng, dịch nhầy chứa vi khuẩn hoặc virus có thể dễ dàng tràn qua ống Eustachian và gây nhiễm trùng tai giữa. Đây là một trong những lý do chính giải thích vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa.
Cách vi khuẩn và virus lây lan từ họng sang tai
Vi khuẩn và virus gây viêm họng thường tập trung ở niêm mạc họng, từ đó di chuyển qua ống Eustachian vào tai giữa. Điều này đặc biệt dễ xảy ra khi trẻ ho, hắt hơi hoặc sổ mũi, do áp lực đẩy dịch viêm chứa vi khuẩn từ họng sang tai.
Ngoài ra, trẻ nhỏ thường bị nghẹt mũi và sổ mũi kéo dài khi bị viêm họng. Tình trạng này khiến dịch viêm tích tụ trong ống Eustachian, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ viêm tai giữa. Đây cũng là lý do phụ huynh cần hiểu rõ vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa để phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Dấu hiệu trẻ chuyển từ viêm họng sang viêm tai giữa
Nhận biết sớm các dấu hiệu tiến triển của bệnh là vô cùng quan trọng để đưa trẻ đi khám và điều trị:
Triệu chứng đau tai, khó chịu và giảm thính lực
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy trẻ chuyển từ viêm họng sang viêm tai giữa là tình trạng đau tai. Trẻ có thể kêu đau hoặc liên tục dùng tay dụi tai vì cảm giác khó chịu.
Ngoài ra, viêm tai giữa có thể gây giảm thính lực tạm thời. Cha mẹ có thể nhận thấy trẻ không phản ứng nhanh với âm thanh hoặc có vẻ khó nghe hơn bình thường. Điều này xảy ra do dịch viêm tích tụ trong tai giữa, cản trở sự truyền âm.

Chảy dịch tai, sốt và quấy khóc ở trẻ nhỏ
Khi viêm tai giữa tiến triển, trẻ có thể bị chảy dịch từ tai. Dịch này thường có màu vàng hoặc xanh, đôi khi có mùi hôi, cho thấy tai giữa đang bị nhiễm trùng nặng.
Bên cạnh đó, trẻ thường bị sốt kèm theo các biểu hiện như quấy khóc liên tục, khó chịu, và không chịu ăn uống. Trẻ nhỏ chưa biết diễn đạt cảm giác đau đớn nên cha mẹ cần chú ý đến những thay đổi trong hành vi, như khóc nhiều hơn hoặc không chịu nằm xuống (vì nằm có thể tăng áp lực lên tai, khiến trẻ đau hơn).
Nguyên nhân khiến viêm họng tiến triển thành viêm tai giữa
Hiểu rõ vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa sẽ giúp cha mẹ phòng ngừa bệnh cho trẻ hiệu quả hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân thường thấy nhất
Hệ miễn dịch non nớt và đề kháng kém ở trẻ nhỏ
Ở trẻ, hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, nên khả năng chống lại vi khuẩn và virus còn hạn chế. Khi trẻ bị viêm họng, vi khuẩn và virus có thể dễ dàng lây lan qua ống Eustachian, đặc biệt là khi chức năng dẫn lưu dịch của ống này chưa hiệu quả.
Ngoài ra, trẻ nhỏ thường mắc các bệnh đường hô hấp như cảm cúm hoặc viêm mũi họng, làm tăng nguy cơ viêm tai giữa. Hệ miễn dịch yếu càng khiến cơ thể khó kiểm soát sự lây lan của vi khuẩn, khiến bệnh dễ chuyển biến nặng hơn.

Môi trường sống, vệ sinh và thói quen sinh hoạt
Nếu trẻ thường xuyên sống trong môi trường nhiều khói bụi, ô nhiễm hoặc khói thuốc lá, hệ hô hấp của bé sẽ dễ bị tổn thương, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và lây lan từ họng đến tai.
Trẻ không được vệ sinh mũi họng sạch sẽ hoặc không rửa tay trước khi ăn, cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Việc sử dụng chung các vật dụng như khăn mặt, bình uống nước với người đang bị bệnh có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng chéo, khiến viêm họng kéo dài và dẫn đến viêm tai giữa.
Cách phòng ngừa và chăm sóc phù hợp nhất
Phòng ngừa đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ viêm họng tiến triển thành viêm tai giữa ở trẻ nhỏ. Dưới đây là một số cách thức được chuyên gia y tế khuyên dùng:
Thực hiện vệ sinh, đảm bảo dinh dưỡng và nghỉ ngơi cho trẻ
Giữ vệ sinh mũi họng sạch sẽ là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh đường hô hấp, ngăn viêm họng chuyển thành viêm tai giữa ở trẻ nhỏ.
- Rửa mũi họng thường xuyên: Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý để làm sạch mũi họng, loại bỏ vi khuẩn và dịch nhầy.
- Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, để tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc, tránh các hoạt động gắng sức khi trẻ đang bị ốm.

Thăm khám bác sĩ định kỳ và sử dụng thuốc đúng hướng dẫn
Việc thăm khám bác sĩ định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
- Tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc: Nếu trẻ được chỉ định thuốc kháng sinh, cha mẹ cần tuân thủ đầy đủ liều lượng và thời gian dùng thuốc, tránh tình trạng kháng kháng sinh.
- Theo dõi triệu chứng: Cha mẹ cần lưu ý các dấu hiệu bất thường như sốt kéo dài, đau tai, hoặc quấy khóc liên tục, và đưa trẻ đi khám ngay khi cần thiết.
Hiểu rõ vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa và cách phòng ngừa sẽ giúp cha mẹ chăm sóc bé tốt hơn. Đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo từ DrKam để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích cho sức khỏe bé yêu!
Bài viết liên quan